شرایط تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه: فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای موفقیت

تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه یکی از سؤالاتی است که در سال‌های اخیر برای بسیاری از علاقه‌مندان پیش‌آمده است. طلاب علوم دینی برای پاسخ به نیازهای علمی جامعه و حضور در عرصه‌های مختلف علمی نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارند. از طرفی دیگر مسئولان حوزه معتقدند که یکی از راه‌های مفید برای بومی‌سازی علوم‌انسانی در کشور، ورود طلاب به بخش‌های مختلف علمی است. بدین منظور، شورای‌عالی حوزه‌های علمیه در یک آیین‌نامه شرایط تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان را تصویب کرد تا علاقه‌مندان بتوانند روند تحصیلی خود را با حمایت و نظارت نهادهای مربوطه بگذرانند.

بدین ترتیب، طلاب می‌توانند با شرکت در کنکور سراسری و کسب رتبه لازم برای قبولی در دانشگاه موردنظر خود به تحصیل بپردازند. امکان تحصیل طلاب در رشته‌های مختلف تحصیلی در انواع دانشگاه های کشور باتوجه‌به شرایط فرد وجود دارد. در این مقاله از سری مقالات همراهان فردا به بررسی مجوز تحصیل همزمان در دانشگاه و حوزه خواهیم پرداخت. اگر شما هم جزو علاقه‌مندان به تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

آیا امکان تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان وجود دارد؟

تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های طلاب تبدیل شده است. تحصیل در حوزه علمیه به طور متوسط 6 سال به طول می‌انجامد و در طول این دوره طلاب با دروسی مانند ادبیات عرب، منطق، قرآن، عقاید، فقه و اصول آشنا می‌شوند. مرکز مدیریت حوزه به طلابی که مراحل مختلف دروس حوزوی را طی می‌کنند، مدارک تحصیلی اعطا می‌کند. اگرچه نام این مدارک تحصیلی با مدارک دانشگاه‌ها متفاوت است؛ اما از تمام جهات با مدارک دانشگاهی برابری می‌کند.

در حال حاضر رشته‌های تخصصی مختلفی در حوزه وجود دارد که طلاب می‌تواند در آن‌ها ادامه تحصیل دهند. بااین‌حال، بسیاری از دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌ها علاقه‌مند به تحصیل در حوزه به‌صورت همزمان هستند. از طرف دیگر بسیاری از طلاب مشغول به تحصیل در حوزه علمیه علاقه‌مند به ادامه تحصیل در رشته‌های دانشگاهی هستند.

به گفته مدیرکل امور آموزشی و مدارس حوزه‌های علمیه مسئله تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه از سال 1390 مطرح شده است. تاکنون بیش از 2200 پرونده در کمیسیون تحصیل همزمان مطرح شده است و مجوز همزمان در حوزه و دانشگاه صادر شده است تا دانشجویان و طلاب بتوانند به‌صورت همزمان در حوزه و دانشگاه به تحصیل بپردازند.

شرایط تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه

باتوجه‌به گفته مدیرکل آموزش و مدارس حوزه‌های علمیه طلابی که علاقه‌مند به تحصیل در دانشگاه هستند در درجه اول باید اصالت حوزوی خود را از نظر طلبگی و مسائل آموزشی و رسالت‌های تحقیقی و پژوهشی حفظ کنند. از طرف دیگر طرز تفکر اسلامی و بنیادین که نیاز طلاب هستند باید در جان طلاب شکل‌گرفته باشد تا بتوانند به‌صورت همزمان در دانشگاه به تحصیل بپردازند. یکی از شرایط مهم برای تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان، این است که طلاب سطح دو حوزه را به پایان رسانده باشند.

طلاب در صورت اخذ مجوز تحصیل همزمان هم می‌توانند تحصیلات خود را به‌صورت رسمی در حوزه ادامه دهند و هم از مزایای حوزه برخوردار باشند و هم از خدمات آموزشی رفاهی دانشگاه بهره‌مند شوند. در آیین‌نامه مذکور، نظارت بر نحوه تحصیل طلاب موردتوجه است و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه باتوجه‌به تعهدی که از طلاب علاقه‌مند اخذ می‌کند، بر تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه نظارت می‌کند.

باتوجه‌به این مسئله که طلاب متقاضی تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان به‌عنوان نمایندگان حوزه علمیه و با مدارک تأیید شده توسط حوزه وارد دانشگاه می‌شوند، حوزه علمیه توجه زیادی به این مسئله دارد. برای دانشجویان ملزم به دریافت مجوز تحصیل همزمان در دانشگاه و حوزه علمیه در بررسی تقاضای طلاب، توان تحصیل همزمان بر اساس رشد تحصیلی در سال‌های گذشته و تناسب رشته با رسالت و هدف حوزه‌های علمیه در نظر گرفته می‌شود.

شرایط احراز صلاحیت تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه

طلابی که علاقه‌مند به تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان هستند مستلزم برخورداری از شرایط خاصی هستند که این شرایط عبارت‌اند از:

• اتمام سطح دو حوزه
• رشد تحصیلی متناسب با مقررات حوزه
• توانایی تحصیل در حوزه و دانشگاه به‌صورت همزمان
• حسن سابقه و رعایت زی طلبگی در مدت تحصیل در حوزه
• داشتن انگیزه مثبت از تحصیل در دانشگاه
• متناسب بودن رشته انتخابی با نیازهای روز و ضرورت فراگیری آن برای طلاب
• تعهد کتبی مبنی بر رعایت شئون روحانیت و مقررات حوزه همراه با ادامه فعالیت‌های حوزوی در مدت تحصیل در دانشگاه و بعد از فارغ‌التحصیلی
• قبول مأموریت از طرف مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه پس از اتمام تحصیل در دانشگاه

 مدارک موردنیاز برای تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه

به‌طورکلی تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه نیازمند مدارکی است که باید توسط داوطلبان به حوزه ارائه شود. از جمله مدارک موردنیاز برای درخواست تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کپی شناسنامه
• کپی کارت ملی
• کپی کارت پایان خدمت یا معافیت دارای اعتبار
• ارائه تعهدنامه با امضای شخص متقاضی
• تکمیل فرم‌های مربوطه

مقررات تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه

تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه نیازمند رعایت ضوابط و مقررات خاصی از سوی دانشگاه و حوزه علمیه است. مقررات لازم برای تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان به شرح زیر است:

• اشتغال به تحصیلات دانشگاهی از تاریخ تصویب این قانون بدون اخذ مجوز به منزله انصراف از حوزه تلقی می‌شود و پذیرش مجدد متقاضی منوط به موافقت کمیسیون مزبور خواهد بود.
• طلابی که قبلاً به دلیل عدم اطلاع از این قانون در دانشگاه شرکت کرده و در اواسط تحصیلات خود هستند، برای تشکیل پرونده و اخذ مجوز دراسرع‌وقت باید اقدام نمایند.
• ارائه گواهی سوابق تحصیلی و ریزنمرات صرفاً بر اساس استعلام دانشگاه مربوطه انجام می‌شود و بدون استعلام گواهی صادر نخواهد شد.
• در صورت اثبات تخلف از تعهدات، با نظر کمیسیون قطع تمام مزایای حوزوی، به مراکز مربوطه صادر شده و بر اساس آیین‌نامه متقاضی ملزم به تأدیه خسارات خواهد بود.
• دریافت شهریه در مدت تحصیل، به نظر مراجع عظام بستگی دارد.
• متقاضیان باید در ابتدای هر سال تحصیلی جهت تمدید مجوز باتوجه‌به تعهدات، به واحد متصدی تحصیل همزمان در معاونت آموزش مراجعه کنند.
• باتوجه‌به طولانی‌بودن روند تأیید صلاحیت متقاضی توسط معاونت آمار و سپس کمیسیون مربوطه امکان زمان‌بندی دقیق و روشن برای تأیید درخواست تحصیل همزمان حوزه  و دانشگاه وجود ندارد.

مراحل درخواست تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه

باتوجه‌به فراهم‌کردن امکان تحصیل همزمان در حوزه و دانشگاه، متقاضیان می‌توانند پس از بررسی شرایط و ضوابط نسبت به اخذ مجوز تحصیل همزمان در دانشگاه و حوزه اقدام نمایند. مراحل درخواست تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان به شرح زیر است:

1. ثبت‌نام و تکمیل فرم‌های مربوطه توسط متقاضی پس از ارائه مدرک قبولی در مرحله اول کنکور سراسری

2. تشکیل و تکمیل پرونده (در صورت وجود نقص در مدارک تشکیل پرونده صورت نخواهد گرفت)

3. استعلام وضعیت اخلاقی، سیاسی، اعتقادی و… متقاضی از معاونت آمار

4. ارسال پرونده تکمیل شده به کمیسیون پس از نظر مساعد کمیسیون آمار (لازم است تعداد پرونده‌ها در این مرحله به حد نصاب تشکیل کمیسیون برسد)

5. دریافت نتیجه کمیسیون و ارسال پیامک به متقاضی

6. پاسخگویی به استعلام نهادهای دانشگاهی و مرتبط

7. نظارت بر عمل به تعهدات و رعایت شئونات اخلاقی، سیاسی، اعتقادی و…

8. ارجاع مجدد پرونده به کمیسیون تجدید نظر با تغییر شرایط یا عدم پایبندی متقاضی به تعهدات

9. صدور حکم قطع مزایا و انصراف حوزوی برای افرادی که از مفاد تعهدنامه تخلف کنند و یا افرادی که بدون هماهنگی با مرکز مدیریت در مراکز دانشگاهی مشغول به تحصیل شوند.

سخن پایانی

امروزه طلاب و دانشجویان زیادی وجود دارند که علاقه‌مند به تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه هستند. این افراد می‌توانند با بررسی شرایط فردی و برخورداری از صلاحیت‌های لازم به‌صورت همزمان به تحصیل در حوزه و دانشگاه بپردازند. علاقه‌مندان می‌توانند با کسب مجوز تحصیل همزمان در دانشگاه و حوزه از نهادهای مربوطه به تحصیل در حوزه بپردازند. تحصیل حوزه و دانشگاه همزمان می‌تواند باعث یادگیری علوم حوزوی و علوم دانشگاهی به‌صورت همزمان و افزایش آگاهی‌های معنوی و علمی فرد شود.

این امر باعث افزایش سطح علمی طلاب در حوزه‌های مختلف علمی‌پژوهشی می‌شود. در این مقاله از سری مقالات همراهان فردا به بررسی تحصیل همزمان حوزه و دانشگاه پرداختیم. درصورتی‌که شما نیز یکی از علاقه‌مندان تحصیل در حوزه و دانشگاه به‌صورت همزمان هستید و در این مورد سؤال یا ابهامی دارید، می‌توانید با مشاوران ما در موسسه همراهان فردا در تماس باشید.