هر آنچه درباره دانشگاه شبانه (نوبت دوم) باید بدانید
- دانشگاهی
- ۱۴۰۳/۶/۶
احتمالاً شما هم بارها با عنوان دانشگاه شبانه یا نوبت دوم برخورد کرده‌اید و شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد که آیا تحصیل در این دوره‌ها ارزشمند است؟ آیا مدرک آن اعتبار دارد؟ و آیا اصلاً تفاوتی با دوره‌های روزانه دارد یا خیر؟
در این مقاله از سری محتوای تخصصی همراهان فردای روشن به‌طور کامل به بررسی شرایط، مزایا و واقعیت‌های دانشگاه نوبت دوم خواهیم پرداخت و به شما کمک خواهیم کرد تا بدون تردید، بهترین تصمیم را برای آینده تحصیلی‌تان بگیرید.
دانشگاه نوبت دوم (شبانه) در واقع همان دانشگاه دولتی است که به‌جای دوره‌های رایگان روزانه، از دانشجویان بابت تحصیل شهریه دریافت می‌کند. تفاوت اصلی میان دوره شبانه و روزانه در همین موضوع مالی است، وگرنه:
- ساختار آموزشی، اساتید، مدرک نهایی و منابع درسی کاملاً مشابه‌اند
- کلاس‌های شبانه اغلب در همان دانشگاه و حتی در همان ساعت‌های روز برگزار می‌شوند
- مدرک فارغ‌التحصیلی هیچ تفاوتی با دانشجویان روزانه ندارد و عبارت "شبانه" در مدرک درج نمی‌شود
چرا برخی داوطلبان دچار تردید می‌شوند؟
بسیاری از افراد به‌اشتباه تصور می‌کنند که دانشگاه شبانه سطح علمی پایین‌تری دارد یا مدرک آن معتبر نیست، در حالی که این تصور کاملاً نادرست است. دانشگاههای نوبت دوم از نظر کیفیت آموزش و اعتبار، دقیقاً با دوره‌های روزانه یکسان هستند و تحت نظارت مستقیم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کنند.
مزایای تحصیل در دانشگاه نوبت دوم
✅ پذیرش در دانشگاههای معتبر دولتی بدون نیاز به رتبه بالا
✅ دریافت مدرک رسمی دانشگاه دولتی قابل استفاده در استخدام و ادامه تحصیل
✅ امکان تحصیل با هزینه‌ای کمتر از دانشگاههای آزاد و غیرانتفاعی
✅ استفاده از اساتید باتجربه و محیط علمی پویا
✅ عدم درج عنوان شبانه در مدرک فارغ‌التحصیلی
دانشگاه شبانه یا نوبت دوم چیست؟
بسیاری از دانش‌آموزان باهدف کسب رتبه بالا و قبولی در دانشگاههای دولتی در کنکور سراسری شرکت می‌کنند. اما به‌هرحال باتوجه‌به رقابت زیادی که بین داوطلبان کنکور وجود دارد و ظرفیت محدود دانشگاه های دولتی در دوره‌های روزانه، این احتمال وجود دارد که داوطلبان نتوانند موفق به قبولی در رشته موردنظر در دوره‌های روزانه شوند. در این صورت، انتخاب دانشگاه نوبت دوم یا دانشگاه شبانه یکی از بهترین گزینه‌ها برای این دسته از دانش‌آموزان است.
منظور از تحصیل در دانشگاه نوبت دوم، این نیست که دانشجویان باید به‌صورت شبانه در دانشگاه تحصیل کنند! بلکه بدین معناست که دانشجویان پذیرفته شده در دوره‌های شبانه با پرداخت هزینه‌های بیشتر در کنار دانشجویان دیگر به تحصیل بپردازند و مدرک فارغ‌التحصیلی دانشگاه دولتی را دریافت کنند. اعتبار مدرک دانشگاه شبانه هیچ تفاوتی با دانشگاه روزانه ندارد و عبارت شبانه در مدرک آن‌ها قید نخواهد شد.
تفاوت دانشگاه شبانه با دانشگاه روزانه
اکنون که با ماهیت و اعتبار دانشگاههای نوبت دوم (شبانه) آشنا شدید، شاید برای شما این سؤال پیش آمده باشد که تفاوت واقعی این دوره با دوره‌های روزانه چیست. پاسخ ساده است:
تنها تفاوت، پرداخت شهریه است.
کلاس‌ها و اساتید کاملاً مشترک هستند
دانشجویان دوره شبانه دقیقاً با دانشجویان روزانه در کلاس‌های مشترک حضور پیدا می‌کنند، از اساتید یکسان بهره می‌برند و واحدهای درسی آن‌ها هیچ تفاوتی با دوره‌های روزانه ندارد. رشته‌های ارائه‌شده، منابع درسی و استانداردهای آموزشی در هر دو دوره یکسان است.
تفاوت اصلی: شهریه
دانشجویان دوره شبانه موظف به پرداخت شهریه هستند. این شهریه شامل دو بخش می‌شود:
- شهریه ثابت: مبلغی مشخص که در هر ترم یکسان باقی می‌ماند
- شهریه متغیر: متناسب با تعداد واحدهای انتخابی در هر ترم تعیین می‌شود
در مقابل، دانشجویان دوره روزانه از تحصیل رایگان بهره‌مندند و هزینه‌ای بابت شهریه پرداخت نمی‌کنند.
خدمات و امکانات دانشگاه
دانشجویان نوبت دوم نیز مانند دانشجویان روزانه می‌توانند از امکانات دانشگاهی مانند:
- کتابخانه‌ها
- سالن‌های ورزشی
- آزمایشگاه‌ها
- خدمات تغذیه و رفاه
استفاده کنند. اما در برخی دانشگاه‌ها، ممکن است ارائه این خدمات برای دانشجویان شبانه مشمول پرداخت هزینه باشد.
وضعیت خوابگاه
یکی از تفاوت‌های مهم دیگر، سیاست دانشگاه در ارائه خوابگاه است. برخی از دانشگاههای نوبت دوم تعهدی نسبت به تأمین خوابگاه ندارند یا خوابگاه را فقط با دریافت هزینه کامل ارائه می‌دهند. بنابراین پیش از انتخاب دانشگاه، بهتر است این موضوع را از طریق دفترچه انتخاب رشته یا وب‌سایت رسمی دانشگاه بررسی کنید.
خلاصه تفاوت‌ها در یک نگاه:
موضوع | دوره روزانه | دوره شبانه (نوبت دوم) |
|---|---|---|
شهریه | ندارد | دارد (ثابت و متغیر) |
اساتید | مشترک | مشترک |
مدرک نهایی | یکسان و معتبر | یکسان و معتبر |
خدمات رفاهی | رایگان یا یارانه‌ای | گاهی با پرداخت هزینه بیشتر |
خوابگاه | معمولاً ارائه می‌شود | ممکن است ارائه نشود یا با هزینه |
اگر رتبه شما برای دوره روزانه کافی نبوده یا به‌دنبال تحصیل در دانشگاههای معتبر با رتبه‌ای متوسط هستید، دوره شبانه یک انتخاب قابل اعتماد با اعتبار رسمی و کیفیت آموزشی بالا است.
تیم مشاوران همراهان فردای روشن آماده است تا در انتخاب رشته، بررسی هزینه‌ها و پذیرش در دانشگاههای نوبت دوم همراهتان باشد.
با چه رتبه‌ای در دانشگاه شبانه قبول می‌شویم؟
یکی از مهم‌ترین سؤالات داوطلبان کنکور سراسری این است که رتبه قبولی دانشگاه شبانه یا نوبت دوم چیست؟ در مجموع هر یک از دانشگاههای شبانه معیار خاصی را برای پذیرش دانشجویان در نظر می‌گیرند. برخی از دانشگاههای دولتی ظرفیت بیشتری را برای دوره‌های شبانه در نظر می‌گیرند. این موضوع باعث می‌شود داوطلبانی که دارای رتبه‌های پایین‌تری هستند بتوانند در دوره‌های شبانه در دانشگاههای دولتی پذیرش شده و به تحصیل بپردازند.
به‌طورکلی نمی‌توان گفت رتبه موردنیاز برای پذیرش در دوره‌های شبانه دانشگاه دولتی چیست؛ اما می‌توان گفت افرادی که در کارنامه اولیه کنکور خود رتبه بالایی برای قبولی در دانشگاههای دولتی و روزانه کسب نکرده باشند، می‌توانند به‌راحتی در دانشگاههای شبانه انتخاب رشته کرده و قبول شوند. اگر فردی در کنکور سراسری زیر گروه 1 رتبه 850 را کسب کرده باشد، موفق به پذیرش در دانشگاههای دولتی مانند دانشگاه فردوسی مشهد نخواهد بود؛ اما می‌تواند در دوره شبانه این دانشگاه ثبت‌نام کرده و به تحصیل بپردازد.
رتبه ذکر شده نسبت به رتبه‌های برتر کنکور ذکر شده؛ چرا که برای پذیرش در دانشگاههای برتری مانند دانشگاه فردوسی مشهد دانشجویان باید از رتبه بالایی برخوردار باشند. درصورتی‌که داوطلبان مایل باشند در دانشگاههای شبانه دیگر مانند دانشگاه لرستان انتخاب رشته کنند، باید بدانند که قبولی در این دانشگاه‌ها نیازمند رتبه‌های پایین‌تری است. بسیاری از داوطلبانی که موفق به کسب رتبه‌های قبولی بالا نشده‌اند، به‌راحتی می‌توانند در دانشگاههای شبانه به ادامه تحصیل بپردازند.
شهریه دانشگاه های شبانه چقدر است؟
مقطع تحصیلی مورد نظرتان را همین حالا آغاز کنید!
دانشجویانی که در دانشگاه شبانه در رشته‌های مختلف پذیرش می‌شوند، باید مطابق با شهریه اعلام شده در دانشگاههای دولتی و شبانه شهریه پرداخت کنند. میزان شهریه دانشگاه شبانه در هر یک از مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری متفاوت است. شهریه‌ها می‌تواند در دانشگاههای مختلف متفاوت باشد. میزان شهریه در دانشگاه شبانه از مبالغ شهریه دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد، غیرانتفاعی، پردیس خودگردان و… کمتر است. میزان‌پذیرش دانشجویان شبانه ارشد نسبت به سایر دوره‌ها کمتر است و حدود 2 الی 3 نفر در هر رشته موفق به اخذ پذیرش می‌شوند.
شهریه مقطع کارشناسی ارشد نسبت به کارشناسی در دانشگاه شبانه مقدار بیشتری است. دانشجویان دکتری نیز به دلیل آموزش‌های تخصصی که در این مقطع می‌آموزند، باید شهریه بیشتری نسبت به مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد پرداخت کنند. نحوه محاسبه شهریه دانشگاه شبانه به‌صورت شهریه ثابت و متغیر تفکیک می‌شود. شهریه ثابت مقدار ثابتی است که به سال ورود دانشجویان بستگی دارد؛ اما شهریه متغیر هر ترم باتوجه‌به تعداد واحدهای درسی تغییر می‌کند. شهریه دانشگاه شبانه هرساله باتوجه‌به رشد تورم افزایش پیدا می‌کند.
اعتبار مدرک دانشگاه شبانه
باتوجه‌به اعتبار مدرک دانشگاههای دولتی و شرایط تحصیل در این دانشگاه‌ها، بسیاری از دانش‌آموزان متقاضی انتخاب رشته در دانشگاههای دولتی هستند. بدیهی است که تنها کسانی که موفق به کسب رتبه و تراز خوب در کنکور شده باشند می‌توانند در این دانشگاه‌ها پذیرش شوند. بااین‌وجود، دانشجویان می‌توانند دوره‌های شبانه دانشگاه دولتی را انتخاب کنند. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانش‌آموزانی که می‌خواهند در دانشگاههای شبانه به مشغول به تحصیل شوند، اعتبار مدرک تحصیلی است.
ازآنجایی‌که مدرک دانشگاه نوبت دوم هیچ تفاوتی با دوره‌های روزانه ندارند، می‌توان گفت اعتبار مدرک دوره‌های شبانه دانشگاه دولتی در بالاترین ترتیب اعتبار سنجی مدرک تحصیلی از نظر بازار کار و مهاجرت تحصیلی دانشگاههای مختلف کشور قرار دارد. اگرچه اعتبار مدرک تحصیلی در نهایت توسط وزارت علوم تأیید می‌شود؛ اما زمانی که بحث استخدام در مشاغل مختلف پیش می‌آید، برخورداری از مدرک تحصیلی از دانشگاههای دولتی یک مزیت محسوب می‌شود.
اعتبار مدرک دانشگاههای شبانه برای مهاجرت
هدف بسیاری از دانش‌آموزان از قبولی در دانشگاه و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، مهاجرت تحصیلی به خارج از کشور است. از جمله عواملی که در دریافت پذیرش از دانشگاههای خارج از کشور از اهمیت بالایی برخوردار است، نوع دانشگاهی است که دانشجو تحصیلات سابق خود را از آنجا کسب کرده است.
ازآنجایی‌که دانشگاه شبانه همان دانشگاهی دولتی است، می‌توان گفت اعتبار مدرک دانشگاه های شبانه برای مهاجرت هیچ تفاوتی با دوره‌های روزانه دانشگاههای دولتی ندارد. علاوه بر نوع دانشگاه، سوابق تحصیلی، نمرات عالی، برخورداری از رزومه تحصیلی خوب و… از جمله عوامل مهم در اخذ پذیرش از دانشگاههای خارج از کشور هستند.
انصراف از دانشگاه شبانه
متأسفانه، برخی از دانشجویانی که به دلایل ناآگاهی از شرایط تحصیل در دانشگاه های شبانه این دانشگاه‌ها را انتخاب می‌کنند، پس از مدتی تصمیم به انصراف از دانشگاه می‌گیرند. برای انصراف از هرکدام از مقاطع تحصیلی در دانشگاههای شبانه قوانین ثابتی وجود دارد که باید طبق روال خاص خود انجام شود. تمامی دانشجویان دانشگاه شبانه در تمام مقاطع تحصیلی باید هزینه انصراف را پرداخت کنند. ملاک محاسبه هزینه انصراف از دانشگاه های شبانه در مقاطع مختلف تحصیلی به میزان یک و نیم ترم شهریه ثابت محاسبه می‌شود.
شرایط تحصیل در دانشگاه های شبانه
همان‌طور که گفتیم، تنها تفاوت دانشگاه شبانه با دانشگاه روزانه، پرداخت شهریه است. شرایط تحصیل در دانشگاه های شبانه مانند دانشگاه روزانه است و دانشجویان نیازی به طی‌کردن مراحل متفاوتی برای پذیرش و ثبت‌نام ندارند. کیفیت دروس، چگونگی ارزیابی دانشجو، محیط آموزشی و اساتید، چارت واحدهای درسی، آیین‌نامه‌های اصلی و… برای دانشجویان دانشگاه نوبت دوم و روزانه به‌صورت یکسان ارائه می‌شود.
یکی از مهم‌ترین شرایط تحصیل در دانشگاه نوبت دوم، شرکت در کنکور سراسری و قبولی در این آزمون است. کنکور سراسری هرساله در دو مرحله دی‌ماه و تیرماه تحت‌نظر سازمان سنجش برگزار می‌شود. دانشجویان باید باتوجه‌به دانشگاه و رشته موردنظر برای قبولی در دانشگاه شبانه رتبه خوبی کسب کنند. پس از شرکت در کنکور و کسب رتبه خوب، نوبت به ثبت‌نام در دانشگاه می‌رسد.
هرسال هم‌زمان با اعلام نتایج کنکور سراسری، سازمان سنجش آموزش کشور اقدام به انتشار اطلاعیه‌ای در خصوص نحوه ثبت‌نام پذیرفته‌شدگان کنکور می‌نماید. افرادی که در این آزمون پذیرفته می‌شوند، می‌توانند در مهلت ثبت‌نام مطابق اطلاعیه مدارک خود را به‌صورت اینترنتی یا حضوری به دانشگاه تحویل دهند.
از جمله مدارک لازم برای ثبت‌نام در دانشگاه شبانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اصل مدرک پیش‌دانشگاهی
- اصل مدرک یا گواهی دیپلم
- تأییدیه دیپلم
- · 6 قطعه عکس 3*4
- مدرک وضعیت نظام‌وظیفه (آقایان)
- اصل شناسنامه و دو برگ کپی از تمام صفحات
- اصل کارت ملی به همراه یک برگ کپی پشت‌ورو
- اصل و کپی کارت ملی
- کارنامه تحصیلی سه سال آخر دبیرستان و…
جمع‌بندی
دانشگاه شبانه همان دانشگاه دولتی است با این تفاوت که دانشجویان پذیرفته شده در دوره‌های شبانه برای تحصیل در این دانشگاه‌ها باید شهریه پرداخت کنند. شرایط تحصیل در دانشگاه های شبانه تفاوت چندانی با دانشگاه دولتی و دوره‌های روزانه ندارند. مزیت تحصیل در دانشگاه نوبت دوم نبودن تفاوت بین اعتبار مدرک دانشگاه های شبانه و روزانه است. همچنین برای استخدام و مهاجرت از اعتبار بالایی برخوردار است. از جمله مزیت تحصیل در دانشگاه نوبت دوم شبانه می‌توان به عدم نیاز به تعهد خدمت رایگان اشاره کرد. در صورت هر گونه سوال یا ابهام درمورد تحصیل در دانشگاههای شبانه یا نوبت دوم می‌توانید باارسال درخواست مشاوره با مشاوران ما در تماس باشید.
