چگونه تعادل بین کار و تحصیل در مقطع دکتری را برقرار کنیم؟
- دانشگاهی
- ۱۴۰۳/۷/۶
تحصیل در مقطع دکتری یکی از چالشبرانگیزترین مراحل تحصیلی به شمار میرود، به ویژه برای افرادی که همزمان شاغل هستند. این دوره تحصیلی نیازمند تمرکز، تعهد و زمانبندی دقیق است؛ از طرفی، اشتغال به کار نیز مسئولیتها و فشارهای خاص خود را دارد. بسیاری از افراد شاغل به دلیل نیازهای مالی و تعهدات شغلی و خانوادگی نمیتوانند تحصیلات خود را کنار بگذارند، در نتیجه مجبور به ایجاد تعادلی مناسب بین کار و تحصیل هستند.
ایجاد این تعادل، میتواند به معنای موفقیت یا عدم موفقیت در هر دو حوزه باشد. اگر نتوانید به درستی زمان و انرژی خود را مدیریت کنید، ممکن است به خاطر فشارهای مضاعف در هر دو جبهه دچار فرسودگی شوید. از سوی دیگر، با بهکارگیری راهکارهای مناسب و داشتن برنامهریزی دقیق، امکان دستیابی به هر دو هدف تحصیلی و شغلی وجود دارد. این مقاله به شما کمک میکند تا با شناسایی چالشها و ارائه راهکارهای عملی، تعادل مناسبی بین کار و تحصیل در مقطع دکتری برقرار کنید و به موفقیت دست یابید.
در این مسیر، آگاهی از روشهای مختلف پذیرش در مقطع دکتری، از جمله پذیرش با کنکور و بدون کنکور، میتواند به انتخاب بهترین راه برای ادامه تحصیل کمک کند. همچنین برای شاغلین، امکان دریافت مدرک دکتری بدون آزمون نیز فرصتی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
چالشهای پیش روی دانشجویان دکتری
تحصیل در مقطع دکتری برای بسیاری از دانشجویان، به ویژه آنهایی که همزمان شاغل هستند، چالشهای متعددی به همراه دارد. این چالشها از فشار زمانی گرفته تا استرسهای ذهنی و جسمی، همه میتوانند تاثیر منفی بر کارایی فرد بگذارند. درک این چالشها اولین قدم برای غلبه بر آنها و ایجاد تعادل بهتر بین کار و تحصیل است. در ادامه به برخی از مهمترین چالشهایی که دانشجویان دکتری با آن مواجه هستند، اشاره میکنیم:
۱. مدیریت زمان
شاید بزرگترین چالش برای دانشجویان دکتری شاغل، مدیریت زمان باشد. مسئولیتهای شغلی میتواند حجم زیادی از زمان فرد را بگیرد و زمان کمی برای انجام تحقیقات و مطالعات باقی بگذارد. اگر فرد نتواند زمان خود را به درستی مدیریت کند، بهراحتی در هر دو حوزه دچار مشکلاتی نظیر کاهش بهرهوری و از دست دادن فرصتها میشود. در نتیجه، لازم است دانشجویان دکتری به خوبی برنامهریزی کنند و اولویتهای زمانی خود را مشخص کنند.
۲. فشار استرس و اضطراب
تحصیل در مقطع دکتری به خودی خود نیازمند تلاش زیادی است و همراه با فشارهای شغلی و خانوادگی، این استرس چندین برابر میشود. حجم بالای تحقیق و نیاز به تولید محتوای علمی با کیفیت بالا، میتواند دانشجویان را در معرض اضطرابهای مداوم قرار دهد. همچنین، عدم موفقیت در مدیریت این فشارها میتواند باعث فرسودگی شغلی و تحصیلی شود و در نهایت منجر به کاهش کیفیت کار و تحصیل فرد گردد.
۳. مسئولیتهای خانوادگی و اجتماعی
دانشجویان دکتری که علاوه بر شغل و تحصیل، مسئولیتهای خانوادگی نیز دارند، با چالشی مضاعف روبرو هستند. این افراد ممکن است نیاز به رسیدگی به نیازهای خانواده، فرزندان یا سایر تعهدات اجتماعی داشته باشند که زمان و انرژی بیشتری از آنها میگیرد. ایجاد تعادل میان این مسئولیتها و برنامههای تحصیلی نیازمند برنامهریزی دقیق و حمایت خانواده است.
۴. نیاز به کیفیت بالای تحقیق و پایاننامه
یکی از چالشهای اساسی دانشجویان دکتری، تولید تحقیق و پایاننامهای با کیفیت بالاست. این مرحله نیازمند تمرکز بالا، زمان و انرژی فراوان است. از طرفی، شاغلین معمولاً با محدودیت زمانی مواجه هستند و ممکن است نتوانند زمان کافی را به تحقیق اختصاص دهند. در نتیجه، مدیریت زمان و تمرکز بر اولویتهای تحقیقاتی به یکی از دغدغههای اصلی تبدیل میشود.
با درک این چالشها، گامهای بعدی شامل ارائه راهکارهای کاربردی برای غلبه بر این مشکلات است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
راهکارهای عملی برای برقراری تعادل بین کار و تحصیل
ایجاد تعادل بین کار و تحصیل در مقطع دکتری نیازمند بهکارگیری راهکارهای عملی و مؤثر است. در این بخش، به معرفی روشهایی میپردازیم که به شما کمک میکند تا از چالشهای پیش روی خود عبور کنید و به هر دو هدف تحصیلی و شغلی خود به بهترین شکل دست یابید.
۱. برنامهریزی منظم و دقیق
یکی از اولین و مهمترین اقداماتی که برای برقراری تعادل باید انجام دهید، ایجاد یک برنامهریزی منظم است. ابزارهایی مانند تقویمهای دیجیتالی و اپلیکیشنهای مدیریت زمان میتوانند به شما کمک کنند تا وظایف روزانه خود را بهتر سازماندهی کنید. سعی کنید هر هفته زمانی را به برنامهریزی کارهای آینده اختصاص دهید و اولویتهای خود را مشخص کنید. تقسیم زمان بین کار و تحصیل و تعیین زمانهای مشخص برای مطالعه و تحقیق، کلید موفقیت است.
۲. تقسیم وظایف و تفویض کارها
اگر در محل کار خود مسئولیتهای سنگینی دارید، میتوانید برخی از آنها را به همکاران خود بسپارید. تفویض وظایف باعث کاهش فشار کاری میشود و به شما اجازه میدهد که زمان بیشتری را به تحصیل اختصاص دهید. همچنین در محیط خانه، اگر مسئولیتهای خانوادگی دارید، بهتر است برخی از این مسئولیتها را با اعضای خانواده به اشتراک بگذارید و از آنها درخواست حمایت کنید.
۳. استفاده از زمانهای خالی و مفید
حتی در محیط کاری، ممکن است زمانهای خالی کوچکی پیدا کنید. میتوانید از این زمانها برای مرور مقالات یا نوشتن بخشهای کوتاهی از پایاننامه خود استفاده کنید. استفاده از زمانهای خالی، مانند زمان ناهار یا زمانهای استراحت کوتاه، میتواند به پیشرفت تدریجی کارهای تحصیلی کمک کند.
۴. تعیین مرزهای مشخص بین کار و تحصیل
یکی از اشتباهاتی که بسیاری از دانشجویان دکتری شاغل مرتکب میشوند، انجام همزمان کارهای شغلی و تحصیلی است. این رویکرد ممکن است باعث کاهش تمرکز و بهرهوری شما در هر دو زمینه شود. تعیین مرزهای مشخص بین زمانهای کاری و تحصیلی و تمرکز بر یک فعالیت در هر زمان خاص، بهرهوری شما را به میزان قابلتوجهی افزایش میدهد.
۵. حمایت اجتماعی و کمک از خانواده و دوستان
وجود یک سیستم حمایت اجتماعی قوی میتواند به شما در این مسیر کمک کند. از خانواده، دوستان و همکاران خود بخواهید تا در مواقع لازم به شما کمک کنند. همچنین میتوانید از تجارب و حمایت دیگر دانشجویان دکتری بهره بگیرید و از مشکلات مشابه آنها درس بگیرید.
۶. حفظ سلامت جسمی و روانی
یکی از بخشهای اساسی برای حفظ تعادل بین کار و تحصیل، توجه به سلامت جسمی و روانی است. استرس و فشار ناشی از کار و تحصیل میتواند تاثیر منفی بر سلامتی شما داشته باشد و بهرهوری شما را کاهش دهد. بنابراین، سعی کنید زمانی را برای ورزش، استراحت و مراقبت از خود اختصاص دهید. تکنیکهای مدیریت استرس، مانند مدیتیشن و تمرینات تنفسی، میتوانند به کاهش فشار روانی کمک کنند.
۷. تمرکز بر هدف و انگیزه اصلی
یکی از راهکارهای مؤثر برای حفظ تعادل و جلوگیری از فرسودگی، یادآوری دائمی هدف اصلی است. چرا به دنبال دریافت مدرک دکتری هستید؟ این هدف میتواند انگیزه قوی برای شما باشد تا با انرژی بیشتری به فعالیتهای روزانه خود بپردازید و بر چالشها غلبه کنید.
۸. انعطافپذیری در برنامهریزی
گاهی شرایط پیشبینینشدهای ممکن است به وجود آید که نیازمند تغییر برنامه باشد. در چنین مواقعی، بهتر است انعطافپذیری داشته باشید و بهجای سختگیری به خود، برنامههایتان را متناسب با شرایط تغییر دهید. این انعطافپذیری به شما کمک میکند تا از استرسهای اضافی جلوگیری کرده و همچنان به مسیر تحصیلی و شغلی خود ادامه دهید.
با بهکارگیری این راهکارها، دانشجویان دکتری شاغل میتوانند تعادل بهتری بین مسئولیتهای شغلی و تحصیلی خود برقرار کرده و با مدیریت مؤثر زمان و منابع، به موفقیت دست یابند. در ادامه، به بررسی انواع روشهای پذیرش دکتری و اهمیت آن برای شاغلان میپردازیم.
پذیرش دکتری با کنکور و بدون کنکور: فرصتهایی برای دانشجویان شاغل
یکی از دغدغههای اصلی دانشجویان شاغل که به دنبال ادامه تحصیل در مقطع دکتری هستند، چگونگی ورود به این مقطع تحصیلی است. در ایران، دو روش اصلی برای پذیرش در مقطع دکتری وجود دارد: پذیرش از طریق آزمون ورودی (کنکور) و پذیرش بدون کنکور. هر یک از این روشها دارای شرایط و مزایای خاص خود هستند که برای دانشجویان شاغل میتواند اهمیت زیادی داشته باشد. در این بخش به بررسی این دو روش و اهمیت آنها برای متقاضیان شاغل میپردازیم.
پذیرش دکتری با کنکور
پذیرش از طریق آزمون ورودی (کنکور) رایجترین روش برای ورود به مقطع دکتری است. در این فرآیند، داوطلبان باید در آزمون دکتری که بهصورت سراسری برگزار میشود، شرکت کنند. موفقیت در این آزمون نیازمند آمادگی علمی بالا و تلاش مستمر است. پس از کسب نمره لازم در آزمون کتبی، داوطلبان به مصاحبه علمی دعوت میشوند که در آن توانمندیهای پژوهشی و سوابق علمی آنها مورد ارزیابی قرار میگیرد.
این روش گرچه فرصتهای زیادی برای ورود به دانشگاههای برتر و رشتههای متنوع فراهم میکند، اما به دلیل نیاز به آمادگی علمی و رقابت فشرده، ممکن است برای دانشجویان شاغل که زمان کمتری برای مطالعه دارند، چالشبرانگیز باشد. به همین دلیل، بسیاری از افراد شاغل به دنبال روشهای جایگزین، نظیر پذیرش بدون کنکور هستند.
پذیرش دکتری بدون کنکور
پذیرش بدون کنکور یک فرصت استثنایی برای افراد شاغل است که به دلایلی نمیتوانند در آزمون دکتری شرکت کنند یا زمان کافی برای آمادگی ندارند. این روش معمولاً بر اساس سوابق تحصیلی و پژوهشی افراد و بهویژه مقالات علمی و تحقیقات پیشین آنها انجام میشود. برخی از دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، شرایط پذیرش بدون کنکور را برای دانشجویانی که دارای سابقه پژوهشی قوی هستند، فراهم میکنند.
این روش برای شاغلین مزایای بسیاری دارد؛ از جمله:
1. کاهش فشارهای زمانی: نیازی به آمادهسازی برای آزمون و گذراندن مراحل مختلف آزمونی نیست.
2. پذیرش بر اساس سوابق حرفهای و پژوهشی: افراد شاغل میتوانند از تجربیات شغلی و حرفهای خود بهعنوان مزیتی در فرآیند پذیرش استفاده کنند.
3. انعطافپذیری بیشتر: معمولاً دانشگاهها برای پذیرش بدون کنکور شرایط انعطافپذیرتری در نظر میگیرند که برای شاغلین مناسبتر است.
مزایای این دو روش برای دانشجویان شاغل
دانشجویان شاغل که به دنبال پذیرش دکتری هستند، باید ابتدا شرایط خود را ارزیابی کنند و سپس بهترین روش را انتخاب نمایند. اگر فرصت کافی برای آمادگی جهت آزمون دکتری ندارند، پذیرش بدون کنکور میتواند گزینه بهتری باشد. اما اگر تمایل به ورود به دانشگاههای برتر و رقابت در فضای علمی با سایر داوطلبان دارند، شرکت در آزمون دکتری گزینهای است که نباید از آن غافل شوند.
در نهایت، هر دو روش فرصتهایی برای رشد علمی و حرفهای فراهم میکنند و با توجه به نیازها و توانمندیهای دانشجویان شاغل، میتوانند بهعنوان مسیری مناسب برای دستیابی به مدرک دکتری انتخاب شوند. در ادامه مقاله به بررسی امکانات ویژه برای شاغلین و همراهی آنها تا دریافت مدرک دکتری خواهیم پرداخت.
دریافت مدرک دکتری برای شاغلین بدون آزمون و همراهی تا رسیدن به نتیجه
برای بسیاری از شاغلین، ادامه تحصیل در مقطع دکتری ممکن است به دلیل محدودیتهای زمانی و فشارهای کاری به چالشی بزرگ تبدیل شود. اما فرصتهایی مانند دریافت مدرک دکتری بدون آزمون و حمایتهای آموزشی ویژه شاغلین، امکان ادامه تحصیل در این مقطع را برای افراد شاغل فراهم کرده است. در این بخش، به بررسی این فرصتها و نحوه همراهی تا رسیدن به موفقیت تحصیلی خواهیم پرداخت.
دریافت مدرک دکتری بدون آزمون برای شاغلین
همانطور که در بخش قبل اشاره شد، پذیرش دکتری بدون آزمون یکی از مسیرهایی است که شاغلین میتوانند از آن بهرهمند شوند. این نوع پذیرش بهطور ویژه برای افرادی که تجربه حرفهای و سوابق پژوهشی قابل توجهی دارند، در نظر گرفته شده است. با توجه به شرایط خاص شاغلین که ممکن است زمان کمتری برای آمادگی جهت آزمون داشته باشند، بسیاری از دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، فرصتهایی را فراهم کردهاند که از طریق آن افراد میتوانند بدون نیاز به آزمون دکتری، وارد این مقطع شوند.
همراهی موسسات و دانشگاهها برای شاغلین
برای شاغلین که تصمیم به ادامه تحصیل در مقطع دکتری گرفتهاند، بسیاری از موسسات آموزشی و دانشگاهها برنامههای ویژهای را طراحی کردهاند که کمک میکند این افراد بدون آزمون یا با شرایطی انعطافپذیرتر وارد مقطع دکتری شوند و تا دریافت مدرک با آنها همراهی کنند. این موسسات با ارائه مشاورههای تحصیلی، پشتیبانیهای علمی، و برنامههای آموزشی خاص، به دانشجویان شاغل کمک میکنند تا تعادل بهتری بین کار و تحصیل برقرار کنند.
مزایای تحصیل بدون آزمون برای شاغلین
تحصیل بدون آزمون در مقطع دکتری برای شاغلین مزایای متعددی دارد:
1. انعطافپذیری در زمانبندی: یکی از اصلیترین مزایای این روش، انعطافپذیری در زمانبندی است. شاغلین میتوانند بهراحتی بین مسئولیتهای کاری و تحصیلی خود تعادل ایجاد کنند و به شکل پارهوقت یا با برنامهریزی دلخواه خود، به تحصیل ادامه دهند.
2. پشتیبانیهای مشاورهای: موسسات آموزشی معمولاً برنامههای مشاورهای و پشتیبانیهای تحصیلی ارائه میدهند که به دانشجویان شاغل کمک میکند تا مسیر تحصیلی خود را با موفقیت طی کنند. این مشاوران معمولاً در تمام مراحل تحصیل، از پذیرش تا نگارش پایاننامه و دفاع از آن، همراه دانشجو هستند.
3. تمرکز بر سوابق حرفهای و پژوهشی: بسیاری از شاغلین به دلیل فعالیتهای حرفهای خود فرصتهای پژوهشی محدودی دارند. در پذیرش بدون آزمون، دانشگاهها معمولاً به سوابق حرفهای و تجربیات شغلی این افراد به عنوان یک معیار مهم نگاه میکنند که این امر باعث میشود شاغلین بدون دغدغه آزمون، بر توسعه مهارتهای پژوهشی و حرفهای خود تمرکز کنند.
همراهی تا رسیدن به مدرک دکتری
تحصیل در مقطع دکتری فرایندی طولانی و پیچیده است، اما شاغلین میتوانند از حمایت و همراهی دانشگاهها و موسسات آموزشی بهرهمند شوند. این موسسات با ارائه برنامههای خاص و کمکهای پژوهشی، به دانشجویان شاغل کمک میکنند تا پروژههای تحقیقاتی خود را با کیفیت بالا به پایان برسانند. همچنین، استفاده از منابع آموزشی آنلاین و دورههای کوتاهمدت که برای شاغلین طراحی شده است، میتواند فرآیند تحصیل را برای این افراد تسهیل کند.
با وجود فشارهای شغلی و چالشهای زمانی، شاغلین با بهرهگیری از پذیرش بدون آزمون و حمایتهای آموزشی مناسب، میتوانند بهصورت مؤثر در مقطع دکتری تحصیل کنند و مدرک خود را دریافت کنند. همراهی دانشگاهها و موسسات آموزشی در تمام مراحل تحصیلی، از پذیرش تا دفاع از پایاننامه، به این افراد کمک میکند تا به اهداف تحصیلی و حرفهای خود دست یابند و بدون دغدغهای بزرگ، مسیر دکتری را با موفقیت طی کنند.
چگونه با تعادل کار و تحصیل به موفقیت برسیم؟
رسیدن به موفقیت در مقطع دکتری در حالی که همزمان شاغل هستید، یک مسیر چالشبرانگیز اما ممکن است. برای موفقیت در این مسیر، باید به یک تعادل سالم بین کار و تحصیل دست یابید و این نیازمند توجه به جزئیات و بهرهگیری از مهارتهای مدیریتی است. در این بخش، به راهکارهایی میپردازیم که به شما کمک میکند با تعادل بهتر بین کار و تحصیل، به اهداف خود دست یابید.
۱. مراقبت از سلامت روان و جسم
یکی از مهمترین عوامل موفقیت در این مسیر، توجه به سلامت روان و جسم است. استرسهای ناشی از تحصیل و کار میتواند باعث فرسودگی جسمی و روانی شود. انجام تمرینات روزانه مانند پیادهروی یا ورزشهای سبک میتواند به حفظ انرژی و کاهش استرس کمک کند. علاوه بر آن، مدیتیشن و تمرینهای تنفسی به شما کمک میکند تا ذهن خود را آرام نگه دارید و با تمرکز بیشتری به کارها بپردازید.
داشتن خواب کافی و تغذیه سالم نیز بسیار مهم است. بسیاری از افراد به دلیل مشغلههای کاری و تحصیلی، زمان کافی برای استراحت و خواب را از دست میدهند، که این میتواند تاثیر منفی بر بهرهوری و توانایی ذهنی داشته باشد. برنامهریزی برای استراحت و اختصاص زمان کافی به استراحت شبانه، در بهبود عملکرد تحصیلی و کاری بسیار موثر است.
۲. استفاده از فرصتهای شبکهسازی
یکی از مزایای تحصیل در مقطع دکتری، ایجاد ارتباط با اساتید، همکلاسیها و افراد حرفهای در حوزههای مختلف است. شبکهسازی یکی از راهکارهای مهم برای رشد حرفهای و تحصیلی است. ارتباط با دیگر دانشجویان دکتری و افراد حرفهای در محیط کار و تحصیل میتواند فرصتهای جدیدی برای یادگیری و پیشرفت در اختیار شما قرار دهد.
علاوه بر آن، شبکهسازی با افرادی که تجربیات مشابهی در مدیریت کار و تحصیل دارند، میتواند به شما کمک کند تا از تجربیات آنها درس بگیرید و راهحلهای بهتری برای مشکلات خود پیدا کنید. این شبکهسازی همچنین میتواند به شما در یافتن فرصتهای شغلی جدید یا همکاریهای پژوهشی در آینده کمک کند.
۳. پیشرفت تحصیلی و شغلی بهطور همزمان
یکی از اهداف کلیدی دانشجویان دکتری شاغل، دستیابی به پیشرفت همزمان در هر دو حوزه تحصیلی و شغلی است. تحصیل در مقطع دکتری میتواند فرصتهایی برای رشد حرفهای ایجاد کند؛ بهویژه زمانی که تحقیقات شما به زمینههای مرتبط با شغل فعلیتان مربوط میشود. از این رو، تلاش برای همافزایی بین کار و تحصیل میتواند به پیشرفت شما در هر دو حوزه کمک کند.
تحقیقات خود را طوری برنامهریزی کنید که به نیازهای شغلی و حرفهای شما نزدیک باشد. این کار به شما امکان میدهد که همزمان با تحصیل، دانش و مهارتهای خود را در محیط کاری به کار بگیرید و برعکس، از تجربیات کاری خود در پژوهشهای علمی استفاده کنید. این رویکرد همافزایی به شما کمک میکند تا در هر دو زمینه موفق باشید و رشد بیشتری داشته باشید.
۴. حفظ انگیزه و تمرکز بر اهداف بلندمدت
در طول مسیر تحصیل در مقطع دکتری و مدیریت همزمان با شغل، ممکن است با لحظات دشوار و دلسردی روبرو شوید. حفظ انگیزه در چنین شرایطی بسیار حیاتی است. همیشه به یاد داشته باشید که چرا این مسیر را انتخاب کردهاید و اهداف بلندمدت خود را مرور کنید. این انگیزه به شما کمک میکند تا در مواجهه با چالشها تسلیم نشوید و با انرژی بیشتری به کار خود ادامه دهید.
تعیین اهداف کوتاهمدت نیز میتواند به حفظ تمرکز کمک کند. تقسیم کردن پروژههای تحصیلی به مراحل کوچکتر و دستیابی به آنها یکی پس از دیگری، احساس پیشرفت و موفقیت را تقویت میکند و شما را به سمت اهداف نهایی هدایت میکند.
۵. استفاده از تکنولوژی و ابزارهای مدیریت زمان
تکنولوژی میتواند به شما در مدیریت زمان و کارها کمک بزرگی کند. استفاده از نرمافزارها و ابزارهای مدیریت زمان و پروژه مانند تقویمهای دیجیتالی، اپلیکیشنهای یادآور و ابزارهای مدیریت پروژه میتواند شما را در برنامهریزی دقیق و بهینه یاری کند. با استفاده از این ابزارها، میتوانید کارهای روزانه خود را اولویتبندی کنید و مطمئن شوید که به مهمترین وظایف خود میپردازید.
برنامهریزی دقیق روزانه و هفتگی و همچنین استفاده از این ابزارها به شما کمک میکند که بهصورت مؤثرتری از زمان خود استفاده کنید و بین کار و تحصیل تعادل ایجاد کنید.
نتیجهگیری
تحصیل در مقطع دکتری برای شاغلین مسیری پرفشار و چالشبرانگیز است، اما با بهکارگیری راهکارهای مناسب و حفظ تعادل بین کار و تحصیل، این مسیر میتواند به موفقیتهای بزرگ منجر شود. مراقبت از سلامت جسمی و روانی، استفاده از فرصتهای شبکهسازی، پیشرفت همزمان در کار و تحصیل، و حفظ انگیزه از جمله عوامل کلیدی برای دستیابی به این موفقیت هستند. با برنامهریزی دقیق و استفاده از ابزارهای مدیریتی، میتوانید این مسیر را با موفقیت طی کرده و به اهداف تحصیلی و شغلی خود دست یابید.